Auteur
Overleven in een vrouwengevangenis in Iran
Monireh Baradaran
GREBER uitgever en distributie
ISBN 9789055921065
285 pagina's
EUR 17,00
Recensie
"Overleven in een vrouwengevangenis in Iran ". Dat is de ondertitel van het boek "De naakte waarheid" van Monireh Baradaran. Overleven. Dat betekent geluiden horen van iemand die op de gang gemarteld wordt. Urenlang in angst en onzekerheid wachten op het komende verhoor. Geschopt en geslagen worden. Afscheid nemen van iemand die niet meer terug komt. De schoten horen van de terechtstelling van je broer en van vele anderen. Tegenstrijdige gevoelens daarna: "Maar wij waren nog in leven en maakten deel uit van de werkelijkheid. Ik haalde diep adem… Het was een vreemd, eigenaardig gevoel: tegenstrijdig, naar, maar desondanks geruststellend. Ik was gerustgesteld omdat ik nog leefde, maar mijn opluchting gaf me schuldgevoelens. Het verlies was wrang en die wrangheid voelde en proefde ik in mijn binnenste; ze breidde zich uit in mijn buik en was onverteerbaar. Maar tegelijkertijd wist ik dat ik nog leefde." Onverdraaglijke pijn tijdens martelingen, zware psychische inzinkingen. Het beoordelen van het eigen verleden en het politieke milieu. Verraad van voormalige kameraden, zelfverloochening van tot 'inkeer' gekomen moslims. Ruimtegebrek en spanningen tussen verschillende groepen politieke gevangenen. Vertwijfeling en verbrokkeling van de eigen idealen en politieke identiteit. Apathie en neerslachtigheid. Met zichzelf overhoop liggen. Maar ook: de onderlinge steun van vrouwen, de zorg voor elkaar. Het masseren van elkaars toegetakelde lichaamsdelen, samen zingen, de voorbeelden van moed.
Baradaran schrijft indringend en met liefde over de vrouwen die ze tegenkwam gedurende haar 9 jaar gevangenschap. Vrouwen die met opgeheven hoofd hun executie tegemoet gingen, andere vrouwen die na de martelingen psychisch en lichamelijk nooit meer dezelfde waren. Naast de vrouwen die de strijd volhielden, waren er velen die zich distantieerden van hun politieke verleden, waarvan sommigen zelfs het gevangenisregime daarna actief ondersteunden. Baradaran velt geen oordeel. Ze beschrijft de propagandacampagnes van de islamitische republiek Iran, en ook haar eigen innerlijke strijd. Haar enorme zelfverwijt omdat ze de concessie doet om aan de gebedsdiensten deel te nemen, de vraag of ze blijft volharden in haar verzet, het langdurige proces om hiermee met zichzelf in het reine te komen. Na haar vrijlating moedigt een vriendin haar aan haar ervaringen op te schrijven, ook de inzinkingen, de zelfverloochening, het verraad. De hele waarheid. Want "alleen dan kunnen verzet, volharding en liefde weer betekenis krijgen en tastbaar en reëel worden". Baradaran heeft een dramatisch, onthutsend en intens boek geschreven. De moed waarmee ze haar eigen geschiedenis tot in vele pijnlijke details onder ogen ziet, verdient diep respect.
Ella Lookman – De Fabel van de illegaal 2002