door drs. Michèl de Jong

In juni 1995 werd Willem Oltmans 70 jaar, maar getuige dagboekaantekeningen over de eerste helft van dat jaar was hij op die leeftijd nog niets van zijn felheid, levenslust en libido verloren. Laatstgenoemd instinct joeg hem minstens tweemaal per week de herensauna of de bosjes in het Vondelpark in, terwijl de eerste eigenschappen goed van pas kwamen bij zijn slepende proces tegen de Nederlandse Staat. Waar Oltmans in de media nog regelmatig werd weggezet als een zichzelf overschreeuwende complotdenker die zich inliet met foute regimes, kreeg hij in de tweede helft van de jaren 90 toch steeds meer steun van politici en collega’s. Zo lenigde een freelance aanstelling bij Story op uitnodiging van hoofdredacteur Evert Santegoeds zijn financiële noden. Hoewel het feit dat Oltmans klussen ging doen voor dit roddelblad de nodige hoon onder journalisten wekte, wist hij zich verzekerd van de morele steun van Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Broertjes en de journalisten Arendo Joustra en Jos Slats – van wie de laatste het voorwoord schreef bij dit 61ste deel van Oltmans’ memoires.

Al deze elementen kwamen in 1995 op wonderlijke wijze samen toen Oltmans voor Story met prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven meereisde naar Canada in het kader van de oorlogsherdenkingen. Oltmans had een dermate goede indruk op prinses Margriet gemaakt dat zij tegen haar voorlichtster gezegd zou hebben: ‘Waarom mochten we ook alweer niet van Willem Oltmans houden?’. De voorlichtster vertelde dit later bij een staatsbanket aan Pieter Broertjes, die dit op zijn beurt doorbriefde aan Oltmans. Deze zag in Margriets uitspraak hét bewijs dat de sabotage van zijn carrière zoals die vanaf eind jaren 50 door oud-minister Luns was ingezet tot in het Koninklijk Huis was doorgedrongen, met al gevolg dat uiteindelijk alle betrokkenen – de hoofdredacteur, de voorlichtster en zelfs de prinses – als getuigen in zijn proces zouden worden gedagvaard. Juist dit soort curieuze, soms hilarische verhalen maken de memoires van Oltmans de moeite van het lezen meer dan waard.