door drs. Michèl de Jong
Vanaf het midden van de jaren 90 groeide Willem Oltmans uit tot een veelgevraagde televisiepersoonlijkheid. Zijn amusementswaarde was hoog. In de groeiende hausse aan actualiteitenrubrieken, talkshows en andere babbelprogramma’s stond Oltmans met zijn merkwaardige mengeling van aristocratische airs, vileine humor en exuberante woede garant voor ten minste één rel per uitzending. En Oltmans liet zich die belangstelling maar wat graag aanleunen; keer op keer vertelde hij niet alleen over de voortgang van zijn proces met polyglottische uithalen richting ‘de bastards in Den Haag’, maar toonde hij zich tevens bereid om over zowat elke actuele gebeurtenis zijn grillige licht te laten schijnen – zonder zich daarbij ook maar iets aan te trekken van de setting of zijn gespreksgenoten.
Dat laatste illustreerde hij eind 1997 op bijna hallucinante wijze met zijn optreden in de eindejaarsaflevering van de satirische nieuwsquiz ‘Dit Was Het Nieuws’, waarin hij presentator Harm Edens, teamcaptains Raoul Heertje en Thomas Acda maar vooral de toen nog beginnende cabaretière Sanne Wallis de Vries volkomen tot wanhoop dreef met zijn eigenzinnige gedrag en recalcitrante interventies. De complete, ongeknipte en bijna twee uur durende opname van dit programma werd ooit als bonusmateriaal toegevoegd aan een DVD-compilatie en staat inmiddels alweer jaren op YouTube. Ook Oltmans zelf keek getuige zijn dagboekaantekeningen van 30 december 1997 met gemende gevoelens terug op het gekibbel in de studio: ‘Acda was een rotte appel. Raoul Heertje was oké en Harm Edens, de presentator, was redelijk oké. Meisje Sanne Wallis de Vries was eigenlijk een fucked up secreet. […] Ik houd eigenlijk mijn hart vast’.
Het is één van de weinige lichtere momenten in deze aflevering uit de Memoires, want in de tweede helft van 1997 had Oltmans weinig om zich vrolijk over te maken. Mede als gevolg van het uitblijven van een doorbraak in zijn schier eindeloze proces tegen de Staat was de sfeer tussen hem en zijn advocaten bijwijlen ronduit slecht. Daarbij kampte de 72-jarige journalist met de nodige lichamelijke klachten (deels veroorzaakt door de ouderdom, maar hij liep ook een druiper op na onbeschermde seks in de herensauna). En al na de eerste berichten over de plotselinge dood van lady Diana Spencer en haar minnaar Dodi Fayed tuigde Oltmans voor zichzelf een grimmige complottheorie op over hoe de Princess of Wales in opdracht van de Britse Royals uit de weg zou zijn geruimd.