6 Memoires 1961-1963 • Anneke van Ammelrooy

Dit zesde deel van Oltmans mémoires, die eigenlijk dagboeken zijn, bestrijkt onder meer de periode dat hij als journalist en vriend van Indonesische politici betrokken was bij de diplomatieke offensieven rond het toen nog Nederlandse Nieuw-Guinea. Fascinerende lectuur voor wie weten wil hoe in de internationale arena besluiten rijpen, en hoe de Nederlandse diplomatie werkt, bijgestaan of tegengewerkt door Nederlandse journalisten die vaak te persoonlijke banden onderhouden met de vaderlandse elite in het buitenland. Onmisbare lectuur voor historici, diplomaten en activisten.

7 Memoires 1963-1964 • Marianne Timmer

Buitenland-journalist Oltmans kan ergeren en boeien. In het zevende deel van zijn memoires beschrijft hij onder andere de omgang met CIA-agent Verrips. Deze laatste werd aanvankelijk door Oltmans afgekraakt, maar nadat Verrips buren werd met Oltmans ouders, werd de verhouding beter, hoewel de toch naieve journalist hem nooit zou vertrouwen. Oltmans lag in die periode in de clinch met Buitenlandse Zaken (minister Luns), werd geweerd bij persconferenties en tegengewerkt bij het verkrijgen van visa. Inmiddels weten we dat dit muisje een meer dan dertigjarig lang staartje kreeg. Hoewel het chaotisch is opgeschreven, wordt wel duidelijk welk ‘spel’ er in hogere en politieke kringen gespeeld wordt. Verder komt ter sprake de moord op Kennedy en de omgang van Oltmans met de moeder van Lee Harvey Oswald. Ook het begin van de Vietnam-oorlog en zijn werk als tolk op toernee met paragnost Gerard Croiset. Andere rode draden in het boek zijn zijn vrienden Erik, Loet, Henk Hofland en Frits van Eeden. Met deze laatste beleefde hij een intense liefdesverhouding.

8 Memoires 1964-1966 • Marianne Timmer

Het is een beetje griezelig zoveel parallellen als deze memoires uit de periode 1964-1966 van de Nederlandse buitenland-journalist vertonen met de situatie anno 2001. In het boek veroordeelt hij het optreden van Amerika in Vietnam; wordt de huidige oorlog tegen terroristen ooit vergelijkbaar? Er waren voorbereidingen voor het huwelijk van Beatrix en Claus; nu geldt dat voor Alexander en Maxima. Andere rode draden in de Memoires zijn uiteraard de relaties met zijn familie, vrienden (o.a. Frits, Loet, Erik), ‘mentrix’ Buringh Boekhoudt, schrijver Jan Cremer, paragnost Croiset en vriend Bertie Hilverdink. Daarnaast verkondigt hij zijn visie op de coup op Sukarno, op de moord op Kennedy (om het uitbreken van WO III te verijdelen?). Met zwartwitfoto’s.

9 Memoires 1966-1967 • Marianne Timmer

Dit deel van Oltmans’ ‘Memoires’ kabbelt een beetje voort op het vorige deel. Een van de zaken die Oltmans begrijpelijk erg bezighouden, is de plotselinge dood van zijn vader, maar voor de lezer is dat minder interessant. Verder bezoekt Oltmans opnieuw Sukarno en tussen de regels door kan je lezen dat ie er maar wat trots op is dat hij Sukarno tot zijn kennissenkring mag rekenen. Meer dan in andere memoires komt Oltmans als journalist uit de verf. Oltmans bracht het nieuws dat schroothandelaar Worms namens scheepsbouwbedrijf Verolme aan de corrupte Indonesische generaal Sutowo driehonderdduizend gulden zou gaan uitlenen en de Nederlandse staat mogelijk garant zou staan. Andere media namen het nieuws zonder bronvermelding over, wat uiteraard frustraties en verontwaardiging teweeg bracht; bovendien leidde het ook tot tegenwerking uit de politieke hoek.

10 Memoires 1967-1968

Niet gevonden

11 Memoires 1968-1970 • Marianne Timmer

Ook in dit deel van de ‘Memoires’ is de buitenland-journalist bezig met de moord op president J.F. Kennedy en voert hij gesprekken met betrokkenen (onder anderen met graaf De Mohrenschildt). Verder is Oltmans’ boek ‘De verraders’ (1968) uitgekomen en loopt hij rond met plannen om een restaurant te beginnen. Hij ontmoet Dewi Sukarno en met hulp van de journalist publiceert zij een open brief in Vrij Nederland die opschudding zal geven. Daarnaast geharrewar met de NTS (later NOS) die lang aarzelt een gefilmd interview over leugens van Luns in verband met de Amerikaanse steun bij een oorlog omtrent Nieuw-Guinea uit te zenden (Luns ontkent dat hij voorkennis had, dat wel zo was). Op privégebied is Oltmans nog steeds erg in de ban van zijn vriend Peter, die hij echter niet helemaal voor zich kan winnen, en ziet hij Gerard Croiset en Jan Cremer regelmatig.