Wachten op rel om anti-God boek

BREDA – In Duitsland was het onschuldig ogend kinder-prentenboek een landelijke rel, toen het drie jaar geleden verscheen. Maar nu de Bredase uitgeverij Papieren Tijger het ‘anti-God boekje’ Hoe komen we bij God? vroeg het kleine biggetje in een Nederlandse vertaling uitbrengt, blijft het stil.

Terwijl ze bij Papieren Tijger wel voorbereid waren op wat rumoer. Deze week verscheen een op z’n minst prikkelend te noemen boekje met tekeningen rondom een vrolijk biggetje en een dito egeltje, die op zoek gaan naar God. Het op het eerste oog zoete prentenboekje (ondertitel: ‘een boek voor iedereen die zich niets laat wijsmaken’) ontpopt zich tot een kinderboek dat ondubbelzinnig afrekent met drie wereldreligies en (dus) met God. Eindconclusie van biggetje en egel, en moraal van het verhaal: ‘Wie God niet kent, heeft hem niet nodig!’ Het ‘religie-kritische’ kinderboek is geschreven door Michael Schmidt-Salomon en geïllustreerd door Helge Nyncke. Het verscheen in Duitsland in oktober 2007 en er ontstond een rel over. Het Bundesministerie voor Familie, Senioren, Vrouwen en Jeugd wilde het op de index laten zetten.

Het ministerie motiveerde dat vooral door te wijzen op ‘antisemitische tendenzen’ in de passages en tekeningen over een joodse rabbi die big en egel tegenkomen. Het boekje zou ‘kinderen sociaal-ethisch desoriënteren’. Maar de indexering ging niet door, omdat het Bonds-controleorgaan oordeelde ‘dat alle religies in gelijke mate bestreden worden’.

In Breda zijn bij uitgeverij Papieren Tijger nog geen reacties binnengekomen op het betwiste kinderboek. Woordvoerder Lidewij Snelders: “Wij hadden wel reacties verwacht. Het is al wel opvallend vaak besteld via de websites, maar ik ben bang dat mensen het op grond van de titel bestellen en iets heel anders verwachten.”

De aantijging van antisemitisme snapt ze niet. “Het is evenzogoed anti-christelijk en anti-moslim. Noem het dan anti-religie.”

Waarom Papieren Tijger het in Duitsland sterk omstreden boekje uitgeeft, samen met De Vrije Gedachte? Snelders: “Wij menen dat er weinig boeken zijn voor atheïsten, zeker voor kinderen. Wij vinden het daar tijd voor, er zijn immers heel veel atheïsten.” Persoonlijk vindt ze ‘dat er niet veel goeds voortkomt uit religie’. Papieren Tijger is echter geen atheïstische uitgeverij, zegt ze, ‘al zijn wij toevallig wel allemaal atheïst’.

De Bredase uitgeverij steekt er haar nek mee uit, realiseert ze zich. “Wij zijn er van overtuigd dat het boekje er moet zijn en dat het goed gedaan is. Kinderen stellen vragen, ook over het geloof.”

Naast een scheldende joodse rabbi en een vloekende islamitische moefti komt er ook een tierende bisschop in voor. Op de laatste tekening staan ze alle drie in hun blote kont. Nee, zegt Lidewij Snelders, de Bredase bisschop Van den Hende ‘heeft zich nog niet gemeld’. “Ik denk dat zo’n boekje in Nederland minder gevoelig ligt.”